“Cựu Tổng” Carlos Ghosn của Nissan - Từ người hùng quốc dân đến kẻ bị ruồng bỏ

Không lâu sau scandal tai tiếng của tập đoàn Volkswagen, thế giới lại chứng kiến một bê bối khác. Đó chính là việc người đứng đầu liên doanh Renault-Nissan-Mitsubishi, Carlos Ghosn bị vướng vào vòng lao lý. 

Theo đó, vị CEO này bị cáo buộc gian lận tài chính và bị bắt giam. Sau khi được bảo lãnh, ông Ghosn bị quản thúc tại tư gia ở Nhật Bản để chờ ngày ra tòa. Những tưởng câu chuyện chuẩn bị kết thúc thì một diễn biến bất ngờ đã xảy ra vào cuối năm 2019 khi Carlos Ghosn đã được hỗ trợ và trốn thoát ngoạn mục sang Li-băng. Hiện tại, vụ lùm xùm này vẫn đang có những diễn biến rất phức tạp. Ở một khía cạnh nào đó, phi vụ đào tẩu đã làm nối dài bản CV đáng nể của người đàn ông quyền lực bậc nhất ngành công nghiệp ô tô.

Carlos Ghosn   Giống như bao nhân vật cấp cao khác thống trị ngành ô tô, Carlos Ghosn cũng có một khởi đầu khá khiêm tốn. Thành công đầu tiên của ông là khi đầu quân cho nhà sản xuất lốp hàng đầu thế giới – Michelin. Sau 18 năm, Ghosn đã từ một công nhân tại nhà máy ở Đức và Pháp trở thành người đứng đầu chi nhánh của Michelin tại Bắc Mỹ. Đến năm 1996, ông chuyển sang Renault và nhanh chóng được biết đến với biệt danh ‘Le Cost Killer’ (tạm dịch là Sát thủ chi phí). Nickname này bắt nguồn từ các chính sách cắt giảm chi phí triệt để của ông nhằm giúp vực dậy Renault vừa được tư nhân hóa. 3 năm sau, Renault đã mua một lượng lớn cổ phần của Nissan và hình thành liên mình Renault-Nissan. Khi ấy, nhà sản xuất xe hơi của Nhật đang vướng phải khoản nợ khổng lồ và đối mặt nguy cơ phá sản. Khi thương vụ này diễn ra, Ghosn được giao thêm trọng trách mới là chèo lái con tàu đắm Nissan. Theo thống kê, Carlos Ghosn là người nước ngoài thứ 4 lãnh đạo Nissan. Tại đây, ông đã vẽ nên bản kế hoạch không tưởng: giúp Nissan gặt hái lợi nhuận trong vòng 2 năm. Một phần trong kế hoạch của ông là đóng cửa 5 nhà máy của Nissan tại Nhật Bản và cắt giảm 21.000 việc làm. Cùng với đó là giảm số nhà cung ứng và bán đấu giá các tài sản có giá trị.

Dưới sự chỉ huy của Carlos Ghosn, Nissan đã được cứu thoát một cách không tưởng. Nhờ đó, kiến trúc sư cho cuộc phục hưng này được tôn vinh như một đáng cứu thế, một người anh hùng. Ông thậm chí còn trở thành nhân vật chính cho một bộ manga có tên The True Story of Carlos Ghosn. Chưa dừng lại ở đó, ở một cuộc thăm dò ý kiến trong dư luận Nhật Bản xoay quanh câu hỏi “Bạn muốn chọn nhân vật nổi tiếng nào làm người lãnh đạo đất nước?”, vị này còn đứng ở vị trí thứ 7, xếp trên cả cựu tổng thống Mỹ Barack Obama (thứ 9) và thủ tướng Naoto Kan.

Thành công nối tiếp thành công, Carlos Ghosn đã đưa liên minh Renault-Nissan vươn lên trở thành một trong những ông kẹ trong lĩnh vực sản xuất xe hơi, cả về lực lượng lao động, mạng lưới sản xuất, số thương hiệu cho đến sản lượng. Trong năm 2007, ông Ghosn cho thấy tầm nhìn đi trước thời đại khi hướng tới những chiếc xe điện sản xuất số lượng lớn. Từ đây, những chiếc Nissan Leaf đã ra đời và trở thành mẫu EV bán chạy nhất trên thị trường. Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải kể đến Renault Zoe, một chiếc xe đô thị không phát thải, sở hữu thông số vận hành và giá bán hấp dẫn.

 Nhà máy Nissan

Với mục tiêu duy trì sự phát triển của đế chế Renault-Nissan, Carlos Ghosn đã tiếp tục kế hoạch bành chướng của mình. Trong năm 2016, ông đã chỉ đạo mua cổ phần của một hãng xe Nhật Bản khác và tạo nên bộ ba Renault-Nissan-Mitsubishi. Còn trước đó là thương vụ thâu tóm nhà sản xuất ô tô hàng đầu nước Nga là AutoVAZ, đơn vị chủ quản của thương hiệu Lada trứ danh một thời.

Đến năm 2017, liên minh hùng mạnh do ông dẫn dắt chính thức vượt mốc 10 triệu xe. Tiếp đà hưng phấn, Carlos Ghosn cố gắng thiết kế một thương vụ hợp tác khác. Lần này là với tập đoàn Fiat-Chrysler (FCA). Dù vậy, mọi thứ chưa kịp hoàn tất thì ông đã bị bắt giam và FCA tìm đến PSA – đổi thủ đến từ Pháp của Renault-Nissan-Mitsubishi. 

Nissan Leaf 

Những người làm việc lâu năm với ông cho biết sau hàng loạt chiến công lẫy lừng, Carlos Ghosn trở nên chuyên quyền và chạy theo lối sống xa hoa. Mang ba quốc tịch Pháp, Brazil và Li-băng, ông đã tậu những căn biệt thự xa xỉ tại thủ đô của ba quốc gia này. Đồng thời, ông còn tổ chức những sự kiện tốn kém tại cung điện Versailles nhân dịp 15 năm thành lập liên minh, đám cưới và sinh nhật của mình. Chi phí cho những buổi tiệc như vậy lên tới hàng trăm ngàn EUR.

Dần dần, mức thu nhập của Carlos Ghosn trở thành chủ đề gây tranh cãi thường xuyên, đặc biệt là trong chính phủ Pháp – một cổ đông lớn của Renault. Riêng trong năm 2017, ông đã được trả tới 17 triệu USD, bao gồm cả tiền lương và các khoản hoa hồng, tiền thưởng. Thế là, một cuộc bỏ phiếu trong nội bộ cổ đông đã được tiến hành nhằm phản đối việc tăng lương cho Carlos Ghosn trong năm 2018.

Renault Zoe   Trong cuốn hồi ký của mình, Carlos Ghosn nói rằng một ông chủ cần có 100% tự do để hành động và 100% trách nhiệm cho những gì mà người đó làm. Và ông không chấp nhận bất cứ sự can thiệp nào. Trong liên minh, Nissan luôn là bên cảm thấy không hài lòng, không chỉ bởi việc có ít quyền đưa ra quyết định hơn mà còn từ chính những chính sách của Carlos Ghosn. Trong đó, sáp nhập hoàn toàn Nissan với Renault và sự chuyên quyền được cho là hai nguyên nhân chính dẫn đến sự chống đối của Nissan đối với Carlos Ghosn. Cũng từ sự bất mãn này, Nissan đã thực hiện một cuộc điều tra bí mật về chuyện tài chính của ngài chủ tịch. 

Kết quả là Carlos Ghosn đã bị cáo buộc vì tội danh sử dụng tiền công ty vào mục đích cá nhân và khai báo thu nhập không trung thực, vi phạm vào luật pháp Nhật Bản. Về phần mình, ông luôn phủ nhận các cáo buộc và tuyên bố sẵn sàng đứng trước tòa, miễn là ở nơi mà ông thấy được sự công bằng. Được biết, ngoài chuyện quốc tịch, Li-băng còn được ông lựa chọn làm nơi tị nạn vì quốc gia này không ký kết hiệp ước trao trả với Nhật Bản. Vì thế, Carlos Ghosn có thể trú ẩn an toàn tại đây.

Tất nhiên, vụ trốn thoát của Carlos Ghosn đã bị lên án mạnh mẽ, đặc biệt là từ phía Nhật Bản. Chính Nissan đã bình luận vụ việc này cùng với những phát ngôn mới nhất của ông là một hành động cực kỳ thiếu trách nhiệm. Đồng thời, văn phòng công tố Tokyo phụ trách vụ án liên quan đến ông cũng bình luận rằng hành động của Ghosn là hoàn toàn không thể chấp nhận nổi. Hiện tại, Tổ chức cảnh sát hình sự quốc tế Interpol cũng đã phát lệnh truy nã đỏ đối với ‘anh hùng sa ngã’ này.

Với những diễn biến mới nhất, có thể khẳng định rằng vụ kỳ án liên quan đến Carlos Ghosn sẽ kéo dài thêm và chưa có dấu hiệu kết thúc. Dù vậy, những sự kiện gắn liền với tên tuổi của ông cũng đã đủ để người ta xây dựng một tác phẩm điện ảnh bom tấn. 

Theo NgheNhinVietNam

Nguồn: https://nghenhinvietnam.vn/xe-doi-song/cuu-tong-carlos-ghosn-cua-nissan---tu-nguoi-hung-quoc-dan-den-ke-bi-ruong-bo